Hidroelektrik Santral

    Yenilenebilir enerji kaynaklarımızdan olan hidroelektrik enerjisi hem şahsi hemde milli olarak oldukça kârlı bir yatırım veya projelerdir. Doğada bulunan ve sürekli yenilenen nesneleri maddeleri doğa olaylarını çeşitli mekanizmaların aletlerin kombineleriyle birleştirerek bunları elektrik enerjisine dönüştürebileceğimizi hepimiz biliyoruz gelin bunların yararlarından zararlarına masraflarından kazandırdıklarına birlikte bakalım.

    İlk olarak hidroelektrik santrallere bakalım;

    Bir miktar yükseliş kazandırılmış akışkanın(suyun) potansiyel enerjisine hidrolik denir. Bu enerjiyi önce çeşitli düzeneklerle mekanik enerjiye, oradan da elektrik enerjisine dönüştürülmesiyle elde edilen yeni elektrik enerjisine hidroelektrik enerjisi denir. Kısacası doğal veya yapay olarak belli bir seviye kazanmış su, daha düşük seviyedeki türbinlere iletilir, türbin çarklarına büyük hızla çarpan su, türbin milini döndürür ve jeneratörü çalıştırır böylece elektrik üretmiş olur. Bu üretimin yapıldığı tesislere hidroelektrik santral denir. Ve genellikle barajlara yapılır.

    Dünyanın elektrik enerjisinin büyük bir kısmı %19'u kadar bu tesislerden karşılanmaktadır. Ve hidroelektrik enerji yenilenebilir enerjinin %69'unu oluşturmuştur.

                                      Hidroelektrik Santrallerin Avantaj ve Dezavantajları

    İlk yatırım maliyeti çok fazla çıkabilmesi,

    Vahşi hayata ve doğal kaynaklara zararları,

    Bölgesel kültüre ve tarihi yerlerin yok edilmesi,

    Su kalitesindeki etki sorunu gibi etkenler dezavantaj olarak değerlendirilirken;

    İlk yatırım yapıldıktan sonra, enerji üretiminin ana kaynağı su olduğundan üretim maliyeti çok ucuz olması,

    Yakıtlı santralleri gibi hava ve çevre kirliliği yaratmaması gibi etkenlerde avantaj olarak değerlendirilebilir.

    Birazda hidroelektrik santrallerin gelir giderlerinden örneklendirme yaparak bahsedelim;

Hidroelektrik santrallerde üretim kapasitesinin tamamı üretilmez kapasite faktörü olarak adlandırılan bir değer doğrultusunda üretim elde edilir ve bu değer santralin kurulumunda kullanılan malzemenin kalitesine göre değişiklik gösterebilir;

     Bir A firmasının kapasite faktörü %51 olan ve saatlik 1000 MW elektrik üretimi yapan hidroelektrik santrale sahiptir ve bu kapasite faktörünü %52'ye çıkarmak için 90 milyon $ harcıyor.

     8760 saatte üretilen elektrik enerjisini hesaplayalım;

8760x1000 MW= 8.760.000 MW 

     Kapasite faktörü için %51 demiştik;

8.760.000x%51 = 4.467.600 MW

%51 kapasite faktörüne sahip bir santralden 1 yılda yaklaşık 4.467.600.000 kW elektrik üretilir.

     Kapasite faktörünü %51'den %52 ye çıkaralım;

8.760.000x%52 = 4.555.200 MW 

Yani kapasite faktörü %52 olan bir santralden yılda yaklaşık 4.555.200.000 kW elektrik üretilir.

     Aradaki üretim farkına bakalım; 

4.467.600.000 - 4.555.200.000 = 87.600.000 kW kadar daha fazla elektrik üretilir. Buda yılda 9,63 milyon dolar demek oluyor. 10 yılda masrafını çıkarmış kâr'a geçmiş olunuyor.

    

    %1'lik bir artış gözümüze küçük gibi gözükmüş olsa da gerçeğe döktüğümüzde oldukça fazla üretim sağlanabiliyor. Ülkemizde ekonomik potansiyelin %35'i hali hazırda kullanılmış durumda olup % 14'lük kısmın inşası devam etmekte ve %51'lik kısmı değerlendirilmeyi beklemektedir. 2023 yılına kadar Teknik ve Ekonomik olarak değerlendirilebilecek tüm hidrolik potansiyelin tamamının elektrik enerjisi üretiminde kullanılması hedeflenmektedir.